MEMURLARIN ŞİRKET YÖNETİM KURULLARINDA GÖREV ALMASI

Dr. Erkan Karaarslan

              Bugün son zamanlarda sıklıkla tarafıma sorulan bir soruya cevap vermek istiyorum. Öteden bu yana, ülkemizde pek çokları tarafından, memurların gelir elde etmesi yasak diye bilinirdi. Ülkemizde bu inancı, bu bilgilerin yanlış olduğunu, 2008 ve 2009 yıllarında “Memurların Çeşitli Adlarla Ek Gelir Elde Etmesi Yasak mı?”, “Kamu Görevlilerinin Özel Olarak Ders Anlatması” gibi Başlıklar altında makaleler halinde yazmıştım. Bu makalelerden sonra beni destekleyen çok sayıda makaleler kaleme alındı ve herkes öğrendi ki, memurların ek gelir elde etmesi değil yasak olan, memurların tacir olmasıydı. Memurların tacir olması ise, uygulamada daha çok limited şirketlerde müdür, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olması durumlarında ortaya çıkmaktadır.

              657 sayılı Kanuna göre memurlar;

• Tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamazlar.
• Ticari mümessil veya ticari vekil olamazlar.
• Kollektif şirket ortağı olamazlar
• Komandit şirkette komandite ortak olamazlar.
• Ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamazlar.

              657 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasının sonundaki parantez içi hükmüyle, memurların görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler memurlar için getirilen yasaklamanın dışında tutulmuştur.

              399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin “Başka İş ve Hizmet Yasağı” Başlıklı 15 inci maddesinin (b) fıkrasında, "Teşebbüs yönetim kurulunun muvafakatı üzerine teşebbüs veya bağlı ortaklıkların iştiraklerinin yalnız birisinde olmak kaydıyla bulundukları yerdeki, uygun aday bulunamaması halinde başka yerdeki iştiraklerin yönetim kurulu üyeliğine, denetçiliğine ve tasfiye kurulu üyeliğine getirilebilirler. İlgili bakanlık personeli de, kendi görevlerine ek olarak bakanın izni ile, teşebbüs genel müdürü tarafından, bu fıkrada adı geçen görevlere atanabilirler." hükmüne yer verilmiştir. Böylece İktisadi Devlet Teşekküllerinin veya Kamu İktisadi Kuruluşlarının veya bağlı ortaklıklarının, sermayesinin en az yüzde on beşine, en çok yüzde ellisine sahip bulundukları anonim şirketler şekline tanımlanan iştiraklerin, yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyeliklerine memurların atanmalarına imkan tanınmıştır.

              5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun “Şirket kurulması” Başlıklı 26. Maddesinde, “Genel sekreter ile belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatını haiz personel bu şirketlerin yönetim ve denetim kurullarında görev alabilirler.” Bu hükümle de Büyükşehir Belediyelerinin şirketlerinde büyükşehir ve su kanal idarelerinde çalışan yöneticiler Büyükşehir Belediyesi AŞ’lerinde yönetim kurulu üyesi olabilir.

              Bu bilgiler sonrasında;

• Memurlar. kamuya ait olmayan anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olamaz. Limited şirketlerde müdür olamaz.
• Bağlı idarelerde (su kanal idareleri, otobüs idareleri) çalışan müdür kadrosu altında yer alan memurlar büyükşehir belediye şirketlerinde yönetim kurulu üyesi olamaz. Limited şirketlerde müdür olamaz.
• Memurlar, belediye şirketlerinin şirketlerinde, yönetim kurulu üyesi olamaz. Bu statüde ki limited şirketlerde müdür olamaz.
• Belediyelerde görevli memurlar, başka bir belediye ya da kamu kurumunun iştiraki niteliğinde ki şirketlerde, yönetim kurulu vb görevlerde yer alamaz.