* Yerel Yönetim ve Dergisi Kasım 2009 Sayısında Yayımlanmıştır.
MAHALLİ İDARELERİN İNTERNET SAYFASINDA BULUNMASI ZORUNLU HUSUSLAR
Erkan KARAARSLAN
Muhasebat Başkontrolörü
SGK Kurumsal Gelişim Daire Başkanı
I. MAHALLİ İDARELERİN İNTERNET SAYFASI
Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) alanında dünyadaki gelişmelere paralel olarak, ülkemizde de birçok kamu kurumunda bilgi işlem merkezleri ve internet siteleri oluşturulmuş ve bilgisayar ortamında bilgi saklanmaya başlanmıştır. AB’nin bilgi toplumu olma yolunda belirlediği hedeflere uygun olarak, 2003 yılında e-Dönüşüm Türkiye Projesi (eDTr) başlatılmış, bu çerçevede birçok kamu hizmetinin elektronik ortamda sunumu öngörülmüştür. Bu bağlamda kamu internet sitelerinin devlet ile vatandaş arasındaki dolaysız iletişim ve etkileşimini sağlayan pencereler olarak önemi artmıştır.[1]
İnternetin toplum tarafından giderek artan bir oranda tercih edilmesi; e-Devletin dışa yansıyan yüzünü oluşturan kamu kurumları internet sitelerinin önemini artırmıştır. Kamu internet siteleri aracılığıyla, gerek vatandaşlar gerekse özel sektör kuruluşları, kamu hizmetlerinden çevrimiçi (online) olarak yararlanma ve kamu kurumlarına ait bilgilere her an ulaşma imkanına sahip olabilmektedir. Bilgi toplumuna ulaşılması hedefinde, internet sitelerinin etkin bir şekilde kullanılması önemli bir role sahiptir. Kamu kurumlarının internet ortamını etkin olarak kullanmaları gerek kurumlar, gerekse kullanıcılar açısından düşük maliyet, erişim kolaylığı, kullanım kolaylığı gibi avantajlardan en üst düzeyde faydalanılması sonucunu doğuracaktır. Bu bağlamda e-Devletin, vatandaşa şeffaf ve etkin hizmet sunmak ve bilgi sağlamak ile doğrudan erişim olanaklarını geliştirerek vatandaş-devlet etkileşimini arttırmak olan amacının gerçekleştirilmesinde kamu internet sitelerinin rolü ve önemi tartışılmazdır.
Ülkemizde Ocak 2006 itibarıyla, kamu hizmeti sağlayan kurum ve kuruluşlara ait toplam 8115 internet sitesi bulunmaktadır. Bunlardan merkezi idare ve bağlı kuruluşların 'gov.tr' uzantılı 3310 adresi ve belediyelerin 'bel.tr' uzantılı 1121 adresi bulunmaktadır. Gelinen noktada yasal zorlamalarında etkisi ile internet sayfası bulunmayan belediye ve il özel idaresi yok gibidir. Ancak bir çok mahalli idare birliğinde tüm yasal zorunluluklara rağmen internet sitesi oluşturmamıştır.
İnternet sitelerinin kurulması ve güncellenmesinde vatandaş odaklı hizmet sunumu anlayışı göz önünde bulundurulmamıştır. Bu çerçevede kullanıcıların beklenti ve talepleri alınmamış, şikâyetleri değerlendirilmemiştir. Ayrıca her bir kamu internet sitesinin muhtemel kullanıcı profili; eğitim, cinsiyet, kullanım nedeni, gelir düzeyi, vb. kriterler açısından saptanmamış ve bu profile uygun içerik, tasarım, kullanılabilirlik ve erişilebilirlik standartları siteye uyarlanmamıştır.
Mahalli idarelerin internet sayfaları son dönemde gelişen kamuoyu denetiminin en önemli parçalarından birini oluşturmaktadır.
Bu çalışmamızın ana temalarından birisini taşıyan ve bir sonraki bölümde detaylarıyla açıklanacak olan mahalli idarelerin internet sayfalarında, mevzuatımıza göre, bulunması zorunlu olan hususlar hemen hemen hiç bir idarenin web sayfasında tam olarak yer almamıştır.
Günümüzde, kamuoyunun devlet fonksiyonlarının ifasında ve denetiminde aldığı rol büyük önem arz etmektedir. Siyasal, sosyal, ekonomik, kültürel gelişmeler, toplumu yönetilen taraf olmaktan yöneten ve denetleyen taraf olmaya yöneltmektedir. Yönetim ve denetim alanındaki toplumsal fayda, kamuoyu duyarlılığı oranında artmaktadır. (Altun, Kuluçlu, 2005:23) Kitlelere mal edilemeyen münferit çabalar akim kalmakta, hayati önem taşıyan çoğu mesele fert bazında ele alındığından ve toplumsal tabanda destek görmediğinden dolayı unutulup gitmektedir.
Kamuoyunun icra edebileceği önemli faaliyetlerden biri de yönetimin denetlenmesinde etkin rol oynamaktır. İdari iş ve eylemlerin muhatabı olan vatandaşların söz konusu iş ve eylemlerin denetiminde söz sahibi olması gerekmektedir. Son dönemlerde kamu yönetiminde bu denetimi sağlamaya yönelik çok sayıda araç geliştirilmiştir. Bu çalışmamızda geliştirilen bu araçları, bu araçların kullanım sıklığını ve etkinliğini inceleyeceğiz.
Son yıllarda yürürlüğe giren çok sayıda Kanunda, kamuoyu denetimini zorunlu kılan, saydamlık ve hesap verilebilirlik ilkeleri ile uyumlu hükümle yer almaktadır. Bu kanunlara örnek olarak 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nu, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması Hakkında Kanunu, Yerel Yönetim Kanunlarını ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nu sıralayabiliriz. 5018 sayılı Kanun ve Bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan yönetmeliklerde kamuoyu denetiminin özel olarak altı çizilmelidir. 5018 sayılı Kanunda yer alan ve kamuoyu denetiminin araçlarını oluşturan düzenlemeler şunlardır;
- Hükümet politikaları, kalkınma planları, yıllık programlar, stratejik planlar ile bütçelerin hazırlanması, yetkili organlarda görüşülmesi, uygulanması ve uygulama sonuçları ile raporların kamuoyuna açık ve ulaşılabilir olması (madde 7/b),
- Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından sağlanan teşvik ve desteklemelerin bir yılı geçmemek üzere belirli dönemler itibarıyla kamuoyuna açıklanması (madde 7/c),
- Bakanların, idarelerinin amaçları, hedefleri, stratejileri, varlıkları, yükümlülükleri ve yıllık performans programları konusunda her mali yılın ilk ayı içinde kamuoyunu bilgilendirmeleri (madde 10/3)
- Mali yıl içinde yedek ödenekten yapılan aktarmaların tür, tutar ve idareler itibarıyla dağılımının yılın bitimini takip eden on beş gün içinde Maliye Bakanlığınca ilan edilmesi (madde 23/2),
- Dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere Genel Yönetim kapsamındaki idarelerin bütçelerinden yapılacak yardımların amacının, konusunun ve miktarının yardım yapılan teşekkülün ismi ve bilgileri ile birlikte ilgili idarece izleyen yılın Şubat ayı sonuna kadar kamuoyuna açıklanması (29. maddeye istinaden çıkarılan Yönetmelik madde 8),(Acar, 2007:184)
- Genel yönetim kapsamındaki idarelerin bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçlarının, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerinin, Maliye Bakanlığınca ise merkezi yönetim bütçe kanununun ilk altı aylık uygulama sonuçları, finansman durumu, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetleri kapsayan mali durumunun Temmuz ayı içinde kamuoyuna açıklanması (madde 30/3),
- Maliye Bakanlığı’nın, gelir politikaları ve uygulamaları konusunda ilkelerini, amaçlarını, stratejilerini ve taahhütlerini her mali yılın başında kamuoyuna duyurması (madde 36/a),
- Merkezi yönetim kapsamındaki idareler ile sosyal güvenlik kurumlarının idare hakkında genel bilgilerle birlikte; kullanılan kaynakları, bütçe hedef ve gerçekleşmeleri ile meydana gelen sapmaların nedenlerini, varlık ve yükümlülükleri ile yardım yapılan birlik, kurum ve kuruluşların faaliyetlerine ilişkin bilgileri de kapsayan mali bilgileri; stratejik plan ve performans programı uyarınca yürütülen faaliyetleri ve performans bilgilerini içerecek şekilde düzenledikleri faaliyet raporlarını belirlenmiş tarihlerde kamuoyuna açıklamaları (madde 41),
- Merkezi yönetim kapsamındaki idarelerin mali istatistiklerinin aylık olarak, genel yönetim kapsamındaki idarelerin ise üçer aylık dönemler halinde Maliye Bakanlığı’nca yayınlanması (madde 53/2),
- İç Denetim Koordinasyon Kurulunca , idarelerin iç denetim raporlarının değerlendirilerek sonuçlarının konsolide edilmesi suretiyle yıllık rapor halinde Maliye Bakanlığı’na sunulan raporun kamuoyuna açıklanması (madde 67/h).
III. MAHALLİ İDARELERİNİN İNTERNET SAYFALARINDA BULUNMASI ZORUNLU DOKÜMANLAR
Kamu İdarelerinin Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 15. Maddesine göre, stratejik planlar kamuoyuna duyurulur ve kamu idarelerinin internet sitelerinde yayınlanır. Stratejik planlar kamuoyuna duyurulur ve kamu idarelerinin internet sitelerinde yayınlanır.
5393 sayılı Belediye Kanunu ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununda stratejik planlama düzenlenmiştir. 5393 sayılı Kanunun 41. Maddesinde; “Belediye başkanı, mahallî idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma plânı ve programı ile varsa bölge plânına uygun olarak stratejik plân ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar.
Stratejik plân, varsa üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır ve belediye meclisi tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girer.
Nüfusu 50.000'in altında olan belediyelerde stratejik plân yapılması zorunlu değildir.
Stratejik plân ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.” denilmektedir.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 31. Maddesi de yukarıdaki maddeye paraleldir.
Stratejik plan hazırlaması zorunlu olan mahalli idareler 2009 yılı aralık ayının ilk haftasından itibaren hazırladıkları stratejik planları internet sayfalarından kamuoyuna duyurmalıdırlar.
Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik’in 7. Maddesinde, “Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idarelerin, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunuyla belirlenen bütçe büyüklüklerine göre nihai hali verilen performans programları Bakanlıklarda Bakan; diğer idarelerde ise ilgili Bakan veya üst yönetici tarafından Ocak ayı içinde kamuoyuna açıklanır.
Sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin performans programları, üst yöneticileri tarafından bütçe teklifleri ile birlikte ilgili mevzuatında belirlenen tarihte yetkili organlara sunulur. Bu kurum ve idarelerin yetkili organlarında kesinleşen bütçe büyüklüklerine göre revize edilen performans programları, sosyal güvenlik kurumlarında ilgili Bakan veya üst yönetici; mahalli idarelerde ise üst yöneticiler tarafından Ocak ayı içinde kamuoyuna açıklanır.
Kamuoyuna açıklanan performans programları ilgili idarelerin internet sitelerinde yayımlanır. İnternet sitesi bulunmayan idareler, performans programlarına kamuoyunun erişimini sağlamak üzere gerekli tedbirleri alırlar.” Hükümleri yer almaktadır. Bu hükümler çerçevesinde performans programı hazırlayan il özel idareleri ile belediyeler performans programlarını ocak ayı içinde internetten kamuoyuna duyurmak zorundadır.
Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik’in 10 ve 11. Maddeleri uyarınca, Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının ilgili mali yıla ilişkin birim faaliyet raporları harcama yetkilileri tarafından izleyen mali yılın en geç Mart ayı sonuna kadar üst yöneticiye sunulur. Mahalli idareler harcama yetkilileri tarafından hazırlanan birim faaliyet raporları ise izleyen mali yılın en geç Şubat ayı sonuna kadar üst yöneticiye sunulur.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler ile sosyal güvenlik kurumlarının ilgili mali yıla ilişkin idare faaliyet raporları üst yöneticileri tarafından izleyen mali yılın en geç Nisan ayı sonuna kadar kamuoyuna açıklanır. Bu raporların birer örneği aynı süre içerisinde Sayıştaya ve Bakanlığa gönderilir.
Mahalli idarelerce hazırlanan idare faaliyet raporlarından; il özel idarelerinin faaliyet raporları Mart ayı toplantısında vali veya genel sekreter tarafından il genel meclisine, belediyelerin faaliyet raporları Nisan ayı toplantısında belediye başkanı tarafından belediye meclisine, mahalli idare birliklerinin faaliyet raporları ise Nisan ayında birlik başkanı tarafından birlik meclisine sunulur.
İl özel idarelerinin faaliyet raporları Mart ayı sonuna kadar; belediyelerin faaliyet raporları ile mahalli idare birliklerinin faaliyet raporları ise Nisan ayı sonuna kadar üst yöneticileri tarafından kamuoyuna açıklanır. Bu raporların birer örneği aynı süreler içinde Sayıştaya ve İçişleri Bakanlığına gönderilir.
5018 sayılı Kanunun “Bütçe politikası, gelirlerin ve giderlerin izlenmesi” Başlıklı 30. Maddesi uyarınca, genel yönetim kapsamındaki tüm kamu idareleri, bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçlarını, ikinci altı aya ilişkin beklentilerini ve hedefleri ile faaliyetlerini, kapsayan malî durumlarını temmuz ayı içinde kamuoyuna açıklar.
Uygulamada bu rapor mahalli idarelerin hiçbirinin merkezi yönetim kapsamındaki idarelerinin de birçoğunun internet sayfasında yer almamaktadır. Önümüzdeki dönemden itibaren tüm mahalli idareler (belediyeler, il özel idareleri, mahalli idare birlikleri, bağlı idareler) bir rapor şeklinde belirtilen hususlarda internet sayfalarından kamuoyunu bilgilendireceklerdir. Bu bilgilendirme ilk olarak 2010 yılı temmuz ayı sonuna kadar yapılacaktır.
Halkın bireysel veya toplumsal denetime iştirak etmesi onun idarenin karar ve uygulamaları konusunda bilgi sahibi olması ile mümkündür. Demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenleyen 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkında Kanunu, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerini kapsamaktadır.
Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’in “Bilgi verme yükümlülüğü kapsamında alınacak tedbirler” Başlıklı 6. Maddesinde, Bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi edinme başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla kurum ve kuruluşlar;
a) Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki bilgi veya belgelerin konularını ve bunların hangi birimde mevcut olduğunu ihtiva eden kurum dosya planlarını,
b) Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki temel nitelikli karar ve işlemlerini, mal ve hizmet alımlarını, satımlarını, projelerini ve yıllık faaliyet raporlarını,
c) Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki kanun, tüzük, yönetmelik, Bakanlar Kurulu kararı veya diğer düzenleyici işlemlerin neler olduğunu, yayımlanmışsa hangi tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlandığını, görev ve hizmet alanlarıyla ilgili mevzuatın değişiklikleri işlenmiş halini,
bilgi iletişim teknolojilerini kullanmak suretiyle kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kesinleşen faaliyet ve denetim raporları uygun vasıtalarla kamuoyunun incelemesine açık hale getirilir.
Kurum ve kuruluşlar, Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi edinme başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla kurumsal internet sayfalarını bu madde hükümlerine göre yeniden şekillendirir. Bu Yönetmelik kapsamındaki kurum ve kuruluşlar, bu bilgileri tek tek birimler bazında, aynı kurumsal internet sayfası üzerinden; zorunlu hallerde kurumsal internet sayfasından link verilmek suretiyle birime ait internet sayfası üzerinden kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kurum ve kuruluşlar, görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki bilgi veya belgelerin konularını ve bunların hangi birimde mevcut olduğunu ihtiva eden kurum dosya planlarını, konuyla ilgili mevzuatta belirlenmiş ilkelere uygun olarak düzenlerler. Kurum dosya planları, kurum ve kuruluşların basın ve halkla ilişkilerle görevli birimlerinde oluşturulacak bilgi edinme birimlerinde bulundurulur ve bunlardan yeterli sayıda nüsha başvuru sahiplerinin istifadesine sunulur. Kurum dosya planlarının bir örneği de kurum ve kuruluşların kurumsal internet sayfalarından kamuoyunun bilgisine sunulur.
Bilgi edinme hakkının, elektronik ortamda kullanımını kolaylaştırmak maksadıyla, Yönetmelik ekinde yer alan başvuru formları ile kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerinin elektronik posta yoluyla başvuru kabul edecek elektronik posta adresleri, kurum ve kuruluşların internet sayfalarında yayımlanır. Bu başvuru formları ayrıca, başvuru sahiplerinin istifadesi amacıyla bilgi edinme birimlerinde sürekli bulundurulur.
Buna göre mahalli idarelerin internet sayfalarında yer alacak dokümanlar şunlardır;
1- Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki bilgi veya belgelerin konularını ve bunların hangi birimde mevcut olduğunu ihtiva eden kurum dosya planları,
2- Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki temel nitelikli karar ve işlemleri,
3- Mal ve hizmet alımları, satımları ve projeleri,
4- Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki mevzuatın neler olduğu, bunların hangi tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlandığı, görev ve hizmet alanlarıyla ilgili mevzuat değişikliklerinin işlenmiş hali,
5- Kesinleşen faaliyet ve denetim raporları,
6- Bilgi edinme başvurusu formları ile kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerinin elektronik posta adresleri.
Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte de kamu idarelerinin internet sitelerinde yer alması gereken çok sayıda hususa yer verilmiştir. Bu Yönetmeliğe göre; Basılı ortamdaki bilgi ve belgelerin elektronik ortama taşınması ve veritabanlarının diğer idarelerle paylaşılması esastır. İdare, başvuruların elektronik ortamda da yapılmasına, sürecin başvuru sahibince izlenebilmesine ve sonucun ilgilisine elektronik ortamda iletilmesine yönelik tedbirleri alır ve hizmetin e-Devlet Kapısına entegrasyonunu sağlar.
Kanunî sınırlamalar saklı kalmak kaydıyla idare, sunduğu hizmetlere ilişkin bilgileri ve mevzuatı, basılı ya da elektronik ortamda duyurur. İdare, sunduğu kamu hizmetlerinin envanterini belirlenen formatta oluşturarak kurumsal internet sayfasında ve e-Devlet Kapısında en güncel şekli ile yayınlar.
İdareler, belirlenen formatta hizmet standartlarını oluşturur. Hizmet standartları tablosunda; hizmetin adı, başvuruda istenen belgeler, hizmetin ne kadar sürede tamamlanacağı ve şikâyet mercilerine ilişkin bilgiler yer alır. Bu tablo, hizmeti doğrudan sunan birimlerce vatandaşların kolayca görebileceği panolarda, kurumsal internet sayfalarında ve e-Devlet Kapısında duyurulur.
5393 sayılı Belediye Kanununun 55. Maddesine ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 38. Maddesine göre il özel idareleri, belediyeler, belediyelere bağlı kuruluş ve işletmeler denetime ilişkin sonuçları kamuoyuna açıklamak zorundadırlar.
5393 sayılı Kanununun 55. Maddesine göre; Belediyelerde iç ve dış denetim yapılır. Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, malî ve performans denetimini kapsar. Ayrıca, belediyenin malî işlemler dışında kalan diğer idarî işlemleri, hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından İçişleri Bakanlığı tarafından da denetlenir. Denetime ilişkin sonuçlar kamuoyuna açıklanır ve meclisin bilgisine sunulur.
Mahalli idareler 5018 sayılı Kanunun 29. Maddesi çerçevesinde dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardımda bulunabilirler. Yardımın miktarının belirlenmesi ve dağıtımı, kurumun en üst yöneticisinin onayı ile yapılır. Kamu idarelerinden yardım yapılan teşekküller, yardımları kamu yararı gözeterek veriliş amacına uygun olarak kullanmak zorundadır.
Yardım alan teşekküller, yardımın amacına uygun olarak harcanıp harcanmadığına ilişkin bilgi, belge ve kayıtların birer örneği ile faaliyet raporlarını, faaliyetin bitimini müteakip bir ay içinde veya devam eden faaliyetlerine ilişkin bilgi, belge ve raporlarını takip eden yılın ilk ayı içerisinde yardım yapan idareye göndermek zorundadır. Yardım yapan kamu idareleri, yapılan yardımla sınırlı olmak üzere gerekli gördüğü her türlü inceleme, kontrol ve denetimi yapmaya yetkilidir. Denetim sırasında görevli memur tarafından istenecek bilgi, belge ve kayıtların gösterilmesi, verilmesi, sorulan soruların yazılı ve/veya sözlü olarak cevaplandırılması zorunludur.
Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmelik’in 8. Maddesine göre kamu idareleri, yardım yapılan teşekküllerin isim listesini, teşekküllere ilişkin bilgileri, yardımın amacını, konusunu ve yapılan yardım tutarlarını, izleyen yılın Şubat ayı sonuna kadar kamuoyuna açıklamak zorundadır.
Kamu idarelerinin hemen hemen tamamında bu tür bilgi internet sayfalarında yer almamaktadır. Mahalli idareler 2009 yılında yaptıkları yardımları yukarda belirtilen detayları içerir şekilde 2010 yılı şubat ayı sonuna kadar internetten kamuoyuna duyurmak zorundadır.
IV. İNTERNET SAYFALARINDA BULUNMASI GEREKENLERLE İLGİLİ SORUMLULUK
Mahalli idarelerinin internet sayfalarında bulunması gereken dokümanlar aynı hususta yeni bir doküman hazırlanmadığı sürece internet sayfasında kalmaya devam etmelidir.
İnternet sayfalarında bulunması gereken hususların yer alması üst yönetimin problemidir. Üst yönetici bu sorumluluğu görev dağılımında belirlediği kişiler eliyle yürütecektir. Bu sorumluluğun gereğini kendisi yapmayan ve bununla ilgili görevlendirmeleri de yapmayan üst yöneticilerin idari sorumluluklarının bulunduğu kaçınılmazdır.
Kamu idarelerinde yapılan denetimlerde bu hususlarında yerine getirilip getirilmediği kontrol edilmelidir. Standart denetim ve teftiş programlarına bu hususlar dahil edilmeli ve denetim çek listesinde bu makalede yer alan hususlar mutlak suretle bulunmalı ve üst yöneticinin performans kriterleri arasında yer almalıdır. Kamu yönetiminde mevzuatın gereğini yapan yöneticilerle yapmayan yöneticiler bir ayrıma tabi tutulmalıdır.
V- SONUÇ
Bu makalede son dönemlerde kamu yönetiminin önemli ilkelerini oluşturan saydamlık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde kamuoyu denetimi ve bu denetimin yapılmasını sağlayan araçlardan mevzuat altyapısı ortaya konulmuştur. Ardından kamu idarelerinin internet sayfalarının genel bir değerlendirmesi yapılarak internet sayfalarında bulunması zorunlu hususlar tek tek ele alınmıştır.
Mahalli idarelerin internet sayfalarında; stratejik plan, performans programı, faaliyet raporu, mali durum ve beklentiler raporu, yapılan bağış yardımlar, altı maddede toplanabilen bilgi edinme ara yüzleri, kamu hizmet standartları, sunulan hizmet tabloları, denetim sonuçlarının asgari olarak yer alması gerekmektedir.
Belki iddialı olacak ama buradan şunu ortaya koymak istiyorum. Bu makalenin kaleme alındığı 31.Ekim.2009 tarihi itibariyle ülkemizde, makalede belirtilen tüm hususları taşıyan, bir tane bile mahalli idare internet sayfası bulunmamaktadır. Yine bir başka iddiada bulunmak istiyorum Türkiye’de yazılan hiçbir denetim raporunda da bu konu enine boyuna incelenmemiş ve tamamı bir rapor konusu edilmemiştir. Umarım abartıyorumdur ve umarım yanılıyorumdur. Fuzuli’nin 500 yıl önce söylediği gibi, “Söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil.”
[1] Daha Geniş Bilgi İçin Bakınız, T.C. Sayıştay Başkanlığı, Performans Denetimi Raporu, e-Devlete Geçişte Kamu Kurumları İnternet Siteleri, Ankara, Haziran 2006. http://www.sayistay.gov.tr/rapor/rapor3.asp?id=64
