Loader
Geri Makale Listesine Dön
50
Kamu İdarelerinde Dönem Başı İşlemleri

* Yaklaşım Dergisi Ocak 2008 Tarihli Sayısında Yayımlanmıştır.

KAMU İDARELERİNDE DÖNEM BAŞI İŞLEMLERİ

 

Erkan KARAARSLAN

Maliye Bakanlığı

Muhasebat Başkontrolörü

 

 

          Muhasebenin süreklilik ilkesi gereği kamu idarelerinin faaliyetleri, herhangi bir zaman sınırlamasına tabi olmaksızın sürdürülür. Sınırsız kabul edilen kamu idarelerinin ömrü, faaliyetlerin sonuçlarının görülebilmesi bakımından çeşitli dönemlere ayrılır. Bu ayrım da Dönemsellik ilkesinin bir gereğidir. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde dönemsellik, “Kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır.” şeklinde tanımlanmaktadır.

Dönemlere ayrılan ömür itibariyle, kamu idarelerinin faaliyet sonuçları tespit edilir. Kamu idarelerinin ömrünün bu dönemleri genel olarak bir yıllık süreyi kapsamakta ve 1 Ocakta başlamakta ve 31 Aralıkta son bulmaktadır. Bu devir hesap dönemi ya da mali yıl olarak adlandırılmaktadır. Tabidir ki, kamu idarelerinin ömrünün daha kısa sürelere ayrılması ve faaliyet sonuçlarının bu süreler itibariyle tespit edilmesi de mümkündür. Bu çerçevede üçer aylık raporlamalar da yapılmaktadır.[1]

31 Aralık tarihinde kamu idarelerinde, dönem sonu işlemleri yapıldıktan sonra kapanış kaydı yapılarak tüm hesaplar yılın sonunda kapatılmaktadır. Tekdüzen muhasebe uygulamasında sıklıkla bahsi geçen dönem sonu işlemlerinin aksine dönem başı işlemlerinden pek bahsedilmez. Oysa, kamu muhasebesinde, dönem başında mutlak surette yapılması gereken işlemler bulunmaktadır. Bu çalışmamızda dönem başında yapılması gereken işlemler detaylı bir şekilde açıklanacaktır. 

1. AÇILIŞ KAYDI

1 Nolu Yevmiye Kaydı; Genel Yönetim Kapsamındaki tüm kamu idarelerinde, malî yılın başında muhasebe kayıtlarının açılmasını sağlamak üzere önceki faaliyet döneminin son yevmiyesinde borç kaydedilerek kapatılan hesaplara ilişkin tutarlar alacak kaydı yapılarak, alacak kaydedilerek kapatılan hesaplara ilişkin tutarlar ise borç kaydı yapılarak dönem başlatılır. Bu tüm kamu idarelerinde 1 nolu yevmiye kaydını oluşturacaktır ve açılış ya da başlangıç kaydı adını alacaktır.

 

2. FAALİYET SONUÇLARI HESAPLARININ GEÇMİŞ YIL FAALİYET SONUÇLARI HESAPLARINA AKTARILMASI KAYDI

2 Nolu Yevmiye Kaydı; Açılış kaydını takiben önceki dönem olumlu veya olumsuz faaliyet sonucu, geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabı veya geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabına aktarılır.

Kamu idaresinin önceki yıl işlemleri sonucunda, olumlu faaliyet sonucu ortaya çıkmışsa (600- Gelirler Hesabı’nın alacak bakiyesi 630- Giderler Hesabı’nın borç bakiyesinden fazlaysa) açılış kaydında 590- Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı alacak bakiyesi verecektir. Bu bakiyenin aşağıdaki yevmiye kaydıyla 570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı’na aktarılması gerekmektedir.

- 2007 yılında gerçekleşen 1.000.000.-YTL dönem olumlu faaliyet sonucu 2008 yılı açılış kaydını takiben geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabına aktarılmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

590- Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı

1.000.000.-

 

 

570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı

 

1.000.000.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

Bu kayıttan da anlaşılacağı gibi 590 nolu hesaba ilk kayıt dönem sonunda yapılmakta ve iki nolu yevmiye kaydıyla bu hesap tekrar kapatılmaktadır. Bu nedenle bu hesabın dönem içinde bakiyesinin sıfır olması icap eder.

Kamu idaresinin önceki yıl işlemleri sonucunda, olumsuz bir faaliyet sonucu ortaya çıkmışsa (630- Giderler Hesabı’nın borç bakiyesi 600- Gelirler Hesabı’nın alacak bakiyesinden fazlasıyla) açılış kaydında, 591- Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı borç bakiyesi verecektir. Bu bakiyenin aşağıdaki yevmiye kaydıyla 580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı’na aktarılması gerekmektedir.

- 2007 yılında gerçekleşen 2.000.000.-YTL dönem olumsuz faaliyet sonucu, 02.01.2008 tarihinde açılış kaydını takiben geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabına aktarılmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı

2.000.000.-

 

 

591- Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı

 

2.000.000.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

Bu kayıttan da anlaşılacağı gibi 591 nolu hesaba ilk kayıt dönem sonunda yapılmakta ve iki nolu yevmiye kaydıyla bu hesap tekrar kapatılmaktadır. Bu nedenle bu hesabın dönem içinde bakiyesinin sıfır olması gerekmektedir.

3. KAMU İDARESİ BÜTÇESİNİN VE BÜTÇE İLE YAPILAN KESİNTİLERİN KAYDI

3 Nolu Yevmiye Kaydı; Ödenek hesapları; bütçe ile verilen veya yılı içinde eklenen ödenekler ile bu ödeneklerden muhasebe birimlerine gelen ödenekler, bunlardan yapılan kullanım ve tenkisler ile mahsup dönemine aktarılan tutarların izlenmesi için kullanılır.

Ödenek hesaplarında; kesin hesaba ulaşmak ve bütçe muhasebesini ortaya çıkarmak amacıyla yapılan değişikliklerden en çok etkilenen hesap “901 Bütçe Ödenekleri Hesabı” olmuştur. Bu hesabın yardımcı hesaplarına (detayına) baktığımız zaman hesabın mevcut ödenek kaydı öncesinde ödenek türleri ve işlemleri olarak muhasebede tasnif edildiğini görmekteyiz.

a) Kamu İdarelerinin Bütçelerinin Kaydı

Muhasebe birimlerinde 3 nolu kayıt bütçenin muhasebeleştirilmesi kaydıdır. Genel Yönetim Kapsamındaki tüm kamu idareleri aşağıdaki kayıtla öncelikle yasal hale gelen bütçelerini kayıt altına almaktadırlar. Bu kaydın yapılması çok önemlidir. Kaydın yapılmaması ya da yanlış yapılması durumunda istenilen mali raporlar doğru üretilemeyecek, kamu idarelerinin doğru bütçe rakamlarına ulaşılamayacak, harcamalar ödenek üstü harcanmış olarak görülecek ve kesin hesap doğru çıkarılamayacaktır.

Kamu idareleri bütçelerini aşağıdaki şekilde kayıt altına alacaklardır;

            - DSİ bütçesine üretime yönelik mal ve malzeme alımları için 300.000.-YTL, tüketime yönelik mal ve hizmet alımları için 1.640.000.- YTL ödenek konulmuştur

 

 

 

 

 

 

 

900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı

03.01. Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                                     300.000.-

03.02. Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                                  1.640.000.-

1.940.000.-

 

 

901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

01.03.01.Bütçe Başlangıç Ödeneği (Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)                         300.000.-

01.03.02. Bütçe Başlangıç Ödeneği (Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)                     1.640.000.-

 

1.940.000.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile DSİ’ye verilen ödeneklerin tamamı 901-Bütçe Ödenekleri Hesabının, Bütçe Başlangıç Ödenekleri yardımcı hesabına kaydedilecektir. Burada DSİ’nin bütçe kalemlerinin her biri bir ayrıntı kodu olarak kaydedilecektir. Dolayısıyla bütçe büyüklüğü kadar ve bütçe satırı kadar 901 nolu Bütçe Ödenekleri Hesabına alacak kaydı yapılacaktır.

          - Adana Büyükşehir Belediyesi bütçesine üretime yönelik mal ve malzeme alımları için 600.000.-YTL, tüketime yönelik mal ve hizmet alımları için 200.000.- YTL ve hizmet alımları için 700.000.-YTL ödenek konulmuştur.

 

 

 

 

 

 

 

900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı

03.01. Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                  600.000.-

03.02. Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                   200.000.-

03.05.Hizmet Alımları      700.000.-

1.500.000.-

 

 

901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

01.03.01.Bütçe Başlangıç Ödeneği (Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)              600.000.-

01.03.02. Bütçe Başlangıç Ödeneği (Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)                     200.000.-

01.03.05. Bütçe Başlangıç Ödeneği (Hizmet Alımları)          700.000.-

 

1.500.000.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

b) Kamu İdaresi Bütçelerinden Yine Bütçe Hükümleri Çerçevesinde Yapılan Kesintilerin Kaydı

Zaman zaman bütçe metinlerinde, bütçe ile verilen ödeneklerden belirli oranlarda kesintiler yapılmaktadır. Bütçe denkliğinin sağlanması, sıkı maliye politikası, faiz dışı fazlanın tutturulması, borçlanma maliyetlerinin azaltılması gibi nedenlerle yapılan bu kesintilerin bütçenin kayıt altına alınmasını müteakip yılın başında yapılması gerekmektedir.

Aşağıda bütçeden yapılan kesintiye bir örnek verilmiştir.

 

 

 

 

 

 

 

901- Bütçe Ödenekleri Hesabı

02.03.01.Bütçe Başlangıç Ödeneği (Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)                         30.000.-

02.03.02. Bütçe Başlangıç Ödeneği (Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları)                     164.000.-

194.000.-

 

 

900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı

03.01. Üretime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                                     30.000.-

03.02. Tüketime Yönelik Mal ve Malzeme Alımları                                  164.000.-

 

194.000.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

4. BÜTÇE DIŞI AVANS VE KREDİLER HESABINA KAYDEDİLEN 15 ARALIK MEMUR MAAŞLARININ BÜTÇELEŞTİRİLMESİ KAYDI

4 Nolu Yevmiye Kaydı; Bilindiği üzere memur maaşları peşin olarak yani çalışmadan ödenmektedir. Konuyla ilgili olarak Muhasebat Genel Müdürlüğünce yayınlanan 6 sıra nolu Genel Tebliğde[2]; “28/9/1988 tarihli ve 3472 sayılı Kanunla

-Devlet memurları ile diğer kamu görevlilerine ilişkin kanunlarda yer alan “aybaşı” ibarelerinin “ayın 15’i” olarak uygulanması, dolayısıyla aylık ve aylıkla birlikte ödenmesi gereken özlük haklarının her ayın 15’inde ödenmesi,

- İlgililere 15 Aralık – 14 Ocak dönemleri için yapılacak ödemelerin yarısının ödemenin yapıldığı yıl bütçesine gider kaydolunması, kalanının ise avans hesaplarına alınarak takip eden mali yıl başında bütçeye gider yazılması,

- Kamu kurum ve kuruluşlarında işçi statüsünde çalışanların aylık ücretlerinin ödenmesinde de bahsedilen esaslara göre işlem yapılması,” hükümleri yer almaktadır.

Bu nedenle 15 Aralıkta Devlet memurlarına ödeme emri belgesiyle ödenen maaşların yarısı Gider ve Bütçe Giderleri Hesabına kaydedilirken diğer yarısının Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına borç kaydedilmesi gerekir. Böylelikle, 15 Aralıkta ödenen maaşların yarısına ilişkin, bütçeden ödenek kullanılmış olacak ve ertesi yıl çalışılarak hak edilecek olan maaşlar da olması gerektiği gibi bu yılın bütçesine değil ertesi yılın bütçesine yüklenmiş olacaktır.

Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına borç kaydedilerek ertesi yıla devredilen söz konusu tutarlar; ilgili harcama dairesinde bekletilen bordrolar eklenmek suretiyle Ocak ayı başında muhasebe birimlerine gönderilecek ödeme emri belgesinde, 630- Giderler Hesabına borç, 162- Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabına alacak ve aynı zamanda 830- Bütçe Giderleri Hesabına Borç, 835- Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilerek mahsup edilecektir.

Memur çalıştıran tüm kamu idarelerinde yapılması gereken bu dört nolu kayıt aşağıdaki gibidir;

- Ordu İl Özel İdaresi Muhasebe Birimine ait, 15 Aralık tarihli memur maaş bordrosunda, ertesi yıl 01- 14 Ocak tarihleri arasına tekabül eden maaş tutarı (13.308,84) bir sonraki yılın bütçesinden ödenmesi gerektiğinden bütçe dışı avans ve krediler hesabına kaydedilmiştir.

Dönem başında yapılacak 4 nolu  kayıt (Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabının bütçeleştirilerek kapatılması kaydı) aşağıdaki gibi olacaktır.

 

 

 

 

 

 

 

 

630- Giderler Hesabı (Temel Maaşlar)

5.932,71.-

 

630- Giderler Hesabı (Zamlar ve Tazminatlar)

5.035,42.-

 

630- Giderler Hesabı (Sosyal Haklar)

748,80.-

 

630- Giderler Hesabı (Sosyal Güv. Kur. Devlet Primi)

1.591,92.-

 

 

162- Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı

 

13.308,84.-

830- Bütçe Giderleri Hesabı

5.932,71.-

 

830- Bütçe Giderleri Hesabı

5.035,42.-

 

830- Bütçe Giderleri Hesabı

748,80.-

 

830- Bütçe Giderleri Hesabı

1.591,92.-

 

 

835- Gider Yansıtma Hesabı

 

13.308,84.-

905- Ödenekli Giderler Hesabı

5.932,71.-

 

905- Ödenekli Giderler Hesabı

5.035,42.-

 

905- Ödenekli Giderler Hesabı

748,80.-

 

905- Ödenekli Giderler Hesabı

1.591,92.-

 

 

903- Kullanılacak Ödenekler Hesabı

 

5.932,71.-

 

903- Kullanılacak Ödenekler Hesabı

 

5.035,42.-

 

903- Kullanılacak Ödenekler Hesabı

 

748,80.-

 

903- Kullanılacak Ödenekler Hesabı

 

1.591,92.-

 

 

 

 

 

 
                   

 

5. ELÇİLİK VE KONSOLOSLUK NEZDİNDEKİ PARALARIN DEĞERLEME KAYDI

Elçilik ve konsolosluk nezdindeki paralar hesabının devir bakiyesi yeni hesap dönemi için belirlenen cibayet kuruna göre değerlenir; buna göre kur artışından doğan fark Dışişleri Bakanlığı Merkez Muhasebe Birimince bu hesaba borç, gelirler hesabına alacak; kur azalışından doğan fark bu hesaba alacak, giderler hesabına borç kaydedilir.

- Atina Büyükelçiliğinin yeni yıla devir bakiyesi 4.000 Avrodur. Bu tutarın yeni hesap dönemi için belirlenen cibayet kuruna göre değerlemesi sonucunda 100.- YTL kur artış farkı ortaya çıkmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

 

107- Elçilik ve Konsolosluk Nezdindeki Paralar Hesabı

100.-

 

 

600- Gelirler Hesabı

 

100.-

 

 

 

 

 

 
                   

6. MAHSUP DÖNEMİNE AKTARILAN AVANS VE KREDİLERİN KAPATILMASI KAYDI

a) Genel Olarak

1050 sayılı Kanunun en önemli müesseselerinden birisi “Mahsup Dönemi Müessesesi” idi. Maliye teorisinde de yer bulan bu müessese 1050 sayılı Kanunun 108. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştı, “Mali yılın bitimine kadar fiilen yapılmış olan ödemelerden mahsup edilememiş olanların mahsup işlemlerine saymanlarca mali yılın bitiminden itibaren bir ay süre ile devam edilebilir.” Son yıllarda, özellikle 5018 sayılı Kanun ile, kamu mali yönetiminde yaşanılan onca değişikliğe rağmen “Mahsup Dönemi Müessesesi” sistemdeki yerini ve önemini korumaktadır. 5018 sayılı Kanunun 51. maddesi “Kamu gelir ve giderlerinin yılı ve mahsup dönemi” Başlığını taşımaktadır. Maddede; “Malî yılın bitimine kadar fiilen yapılmış olan ödemelerden mahsup edilememiş olanların, ödenekleri saklı tutulmak suretiyle, mahsup işlemleri malî yılın bitimini izleyen bir ay içinde yapılabilir. Zorunlu hallerde bu süre, Maliye Bakanlığı tarafından bütçe giderleri için bir ay, diğer işlemlerde beş ayı geçmemek üzere uzatılabilir.” denilmektedir.

Mahsup dönemi içinde yapılacak en önemli işlemlerden biri mahsup dönemine kalan avansların mahsubunun yapılması işlemidir. Meri mevzuatımıza göre, muhasebe birimlerine verilen mahsup belgelerinden incelenmesi yıl sonuna kadar tamamlanamayan ön ödeme artıkları mahsup dönemine ödeneği ile birlikte devreder.

Malın teslim alındığı, hizmetin gördürüldüğü veya işin yaptırıldığı, ancak belgelerin mahsup döneminde verileceği, ilgili idare tarafından mali yılın sonuna kadar muhasebe birimine yazılı olarak bildirilen ön ödemeler için de aynı şekilde işlem yapılır.

Mahsup döneminde verilen harcama belgelerinin, ön ödemenin yapıldığı tarih ile en geç ait olduğu bütçe yılının son günü arasındaki tarihi taşıması gerekir. Mahsup döneminde de kapatılamayan ön ödeme tutarı, mahsup dönemi sonunda mutemet adına borç kaydedilerek ön ödeme hesabı kapatılır. Karşılığı ödenekler de iptal edilir.

Yılı bütçesine gider kaydedilmek üzere geçici ve sürekli görev yolluğu ile buna ilişkin diğer giderler karşılığı verilen avanslardan mali yılın sonuna kadar mahsubu yapılamamış olanlar hakkında da mahsup dönemine aktarma işlemi yapılır.[3]

b) Ön Ödeme Hesaplarından Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı Aracılığıyla Mahsup Dönemine Kalabilecek Olanlar

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde Ön Ödemeler Hesap Grubu, “Kamu idarelerince bütçe içi veya bütçe dışı olarak veyahut emanet niteliğindeki hesaplardan verilen her türlü avans, kredi ve akreditiflerin izlenmesi için kullanılır.” şeklinde tanımlandıktan sonra, 

            160 İş Avans ve Kredileri Hesabı

            161 Personel Avansları Hesabı

            162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler Hesabı

            164 Akreditifler Hesabı

            165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı

            166 Proje Özel Hesabından Verilen Avans ve Akreditifler Hesabı

167 Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditifleri Hesabı

şeklinde ana hesaplar bazında sıralanmıştır. Bu hesaplara, yurt içi veya dışından sözleşmeye dayanılarak edinilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak verilen yatırım avanslarının izlenmesi için kullanılan 259 nolu Yatırım Avansları Hesabını da ilave etmek gerekir.

Bu hesaplara kayıtlı tutarlardan bazıları aşağıda belirtilen iki koşuldan birisi mevcutsa mahsup dönemine aktarılmaktadır. Bu koşullar;

          - Muhasebe birimlerine verilen mahsup belgelerinin incelenmesinin yıl sonuna kadar tamamlanamamasıdır.

          - Malın teslim alındığı, hizmetin gördürüldüğü veya işin yaptırıldığı, ancak belgelerin mahsup döneminde verileceği, ilgili idare tarafından mali yılın sonuna kadar muhasebe birimine yazılı olarak bildirilmesidir.  

Belirtilen ön ödeme çeşitlerinden mahsup dönemine aktarılabilecek olanlar, Detaylı Hesap Planında 165- Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabının ayrıntılarında, kalemler itibariyle sıralanmıştır.

c) Dönem Başında Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler İle İlgili Yapılması Gereken Muhasebe Kaydı

Muhasebe biriminin dönem sonunda inceleyemeyip mahsup dönemine aktarılan avans ve krediler hesabına aktardığı avansı, Mahsup dönemi içinde, incelemeyi bitirip avansın mahsubunu yapması kaydı;

---------------------------------------- / ----------------------------------------

150.1.1 İlk Madde ve Malzeme Hesabı

            165.1.1.3.2 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı

---------------------------------------- / ----------------------------------------

834.3.2.1.1 Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı

            835 Gider Yansıtma Hesabı

---------------------------------------- / ----------------------------------------

Burada dikkat edilmesi gereken birden fazla konu vardır.         

1. Husus; “834-Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı” ile ilgilidir. 834 nolu hesap bir bütçe gideri hesabıdır. Ancak, kayda alındığı mali yılın değil geçen mali yılın bütçe giderlerinin kaydedildiği özel bir hesaptır. Bu hesaba kaydedilen tutarlar bütçe uygulaması açısından geçen yılın gideri olarak değerlendirilmekte ve geçen yıla ait kesin hesaba ilave edilmektedir. Yani kesin hesapta 3.2 ekonomik kodunda yer alan tutar, hem “830- Bütçe Giderleri Hesabı”nda yer alan tutarları, hem de “834-Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı”nda yer alan tutarları göstermelidir. 

2. Husus; örneğimizde kullanılan hesapların ayrıntı kodları ile ilgilidir.

Bu örnekte,

160.1.3.2; 165.1.1.3.2; 834.3.2; 903.3.2; 904.3.2; 906.3.2  

ana hesap kodları ve ayrıntı kodları kullanılmıştır. 3.2 ekonomik kodu, avansın verildiği, ödeneğin bloke edildiği, avansın ve ödeneğin mahsup dönemine aktarıldığı ve giderin yapıldığı ayrıntı kodudur ve tüketime yönelik mal ve malzeme alımlarından kırtasiye alımlarını göstermektedir.

Avans hesaplarının 2. 3. ve 4. düzey ayrıntı kodları (160 ve 165 numaralı hesapların 3.2 kodu) avansın verildiği ve ödenek blokesinin yapılacağı ayrıntı kodlarını göstermektedir ve bütçe gideri hesapları ile ödenek hesaplarının 1. ve 2. düzey ayrıntı kodları ile eşittir. (830, 834, 900, 903, 904, 906 nolu hesapların 3.2 ayrıntı kodu)

3. Husus; dikkat edilmesi gereken 3. husus “834-Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı”na yazılan tutarın yansıdığı varlık hesabıdır. Burada yapılan bütçe gideri aynı zamanda bir gider olmadığı bir varlık alımı olduğu için yansıma “630-Giderler Hesabı”na değil bir varlık hesabı olan “150- İlk Madde ve Malzemeler Hesabı”na olmuştur.

Bu hatırlatmalardan sonra örneğimize kaldığımız yerden devam edecek olursak;

---------------------------------------- / ----------------------------------------

907 Mahsup Dönemine Aktarılan Ödenekler Hesabı

906.3.2 Mahsup Dönemine Aktarılan Kull. Ödenekler Hs.

---------------------------------------- / ----------------------------------------              

şeklinde yapılan kayıt ile, aktarılan ödenekler kapatılacaktır.

Mahsup dönemini izleyen ilk işgününde ise,

---------------------------------------- / ----------------------------------------

835 Gider Yansıtma Hesabı

834.3.2.1.1 Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı

---------------------------------------- / ----------------------------------------

kaydı yapılarak “834-Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı” da kapatılacaktır.

7- DÖNEM SONUNDA YAPILMAYAN KAYITLARIN DÖNEM BAŞINDA YAPILMASI KAYDI

Dönem başı kaydı olarak yapılması gereken son işlem, dönem sonu kayıtlarının incelenerek dönem sonunda yapılması gerektiği halde yapılmayan kayıtların tespit edilmesi ve bunların dönem başında yapılması kaydıdır.

Dönem sonunda yapılması gerektiği halde yapılmadığı için dönem başında yapılması gereken kayıtlara örnek olarak; duran varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan vadeleri bir yılın altına inmesi nedeniyle dönen varlıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması kaydının yapılması; Uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan vadeleri bir yılın altına inmesi nedeniyle kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması kaydı; Bütçe emanetleri vb hesaplarda kayıtlı olan tutarların zamanaşımı yönünden güncellenmesi kayıtları; belirtilebilir.

 

 

[1] Erkan Karaarslan, Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdareleri İçin Dönemsonu Uygulamaları, Mahalli İdareler Teknoloji Araştırma Geliştirme Derneği Yayını No: 4, Ankara, Kasım 2007s.345

[2] Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No:6) Aylık Ve Ücret Ödemeleri Değişik: 28/4/2004 Tarihli ve 25446 Sayılı R.G.

[3] Erkan Karaarslan, Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdareleri İçin Dönemsonu Uygulamaları,s.