BELEDiYE ŞİRKETLERİNİ NEDEN KURDURDUM
LİMİTED ŞİRKETLERİ NEDEN ANONİM ŞİRKET OLARAK TÜR DEĞİŞİMİ YAPTIRDIM
Dr. Erkan KARAARSLAN
Geçmiş yıllarda başta Aydın, Manisa ve İstanbul’da olmak üzere bir çok belediyede geçmiş yıllarda Limited Şirket olarak kurulan şirketlerde tür değişimine gidilerek, şirketleri Anonim şirkete çevirmiştim.
Şirketi olmayan pekçok belediye içinde o dönem için bulduğumuz formülle Ticaret Odalarında kavga dövüş, mevzuat, bilgi ve tecrübe ile belediye şirketi kurulmasını sağlamıştım. Sanırım 74 tane. Arya, Dibel, Falez gibi ne doğru işler yaptırmışız, ne denli büyük ve önemli hizmetlerin kapısını açmışız tarih gösteriyor.
Sonra taşeron şirketlerde çalışanların belediyelerde kadroya alınmayacağı bilgisini aldığımda bunların topluca belediye şirketlerine geçiş yaptırılması formülünü de geliştirmiştim. Çözüm çözümdür. Şirketi olmayan belediyeler için en azından bir şirket kurulması da bu dönemde Kanunda yer aldı. Yani her dönemde olduğu gibi ben yaptırdım sonra Kanun oldu. Neyse bunları Kamu Yönetiminin tarihini yazanlar birgün yazarlar. Hem yaptığımız doğru işlerin iddianamelerde yanlış işler gibi yer aldığı dönemlerde yaşandı. Bu vesile ile yaptığımız tarihi işlerde kayıtlara resmen girmiş oldu. Olanda hayır oluyor.
Bugün de tavsiyem, belediyelerde Anonim Şirketler kurulması, limited şirketler için tür değişimine gidilmesidir.
Türk Ticaret Kanunu şirketlerin kuruluştan sonra da türlerini değiştirmelerine izin vermektedir. Ticari hayatın gerekleri, vergisel avantajlar, kurumsallaşma, halka açılma gibi sebeplerle Anonim veya Limited Şirket olarak kurulma tercihleri belirlenebilir. Ancak belediye şirketleri için bunu da aşan bir şekilde Anonim Şirkete dönüşme gerekçeleri vardır.
Türkiye’de sayısı nispeten fazla olan Limitet Şirketlerin Anonim Şirkete dönüşerek elde edecekleri çok sayıda fayda söz konusu olabilir. Özellikle Maliye’nin verdiği son özelgeden sonra bu konu daha da önemli hale geldi.
Artık yeni Türk Ticaret Kanununa göre Anonim ve limited şirketler kural olarak tek kişi ortak ile kurulabilirler. % 100 hisseli tek ortaklı Anonim Şirket kurulabilir. A.Ş.’den farklı olarak Limited şirkette en fazla ortak sayısı 50 olabilir. A.Ş için her bir payın değeri en az 1 kuruş olarak belirlenebilmekteyken limited şirketlerde asgari pay değeri 25TL’nin altına inemez.
Anonim ve Limited şirketlerin vergi ve sigorta prim borçlarından dolayı müşterek ve müteselsil sorumlulukları çok önemli farklılıklar içermektedir. 2024 başında asgari sermaye tutarlarının yükseltildiğini ve TBMM’de kabul edilen 7511 sayılı Kanuna göre de 2026 sonuna kadar sermayelerin artırılması gerekiyor.
Anonim şirketlerin halka açılma olanağına sahipken Limited şirketler için bu olanak yok. Ben tüm belediye başkanlarına şirketlerin borsada halka arzı şeklinde bir vizyonu olmaları gerektiğini söylüyordum 2014 yılında. Bildiğim kadarı ile borsada halka arz edilmiş tek bir belediye şirketi dahi yok. Oysa tamda belediyelerin misyonuna uygun bir işlemdir şirketlerin halka arz edilmiş olması. Ayrıca bu işlemden belediyelerin büyük gelir elde etmesi de mümkündür. Bakalım bu işlemi ilk kim yerine getirecek?
Ben buradan tüm belediye başkanlarına sesleniyorum. Şirketlerinizi kurumsallaştırın ve biran halka arzını gerçekleştirin. Pekçok stratejik planda yer alan, yer almasında dahli olan biri olarak, Marka belediye söylemini gerçekleştirecek yegane unsurlardan biri de budur.
Limited şirketlerin Anonim şirketlere dönüştürülmesinde, Kurul kararı alınması, bilanço/ara bilanço çıkarılması, öz varlık tespitleri değer tespitleri, ana sözleşme tadili, tür değiştirme planı, raporu gibi işlemler konusunda yapılması gereken işlemler var.
Özellikle sorumluluklar ve bilhassa belediye başkanının sorumlulukları açısından Limited Şirket sahibi olmak çok büyük riskler barındırıyor bu açıdan bile Anonim Şirket dönüşümü yapılmalı. Yine yönetim kurulu oluşumu, huzur hakkı ödenmesi için Anonim Şirket önerebiliriz. Anonim şirketlerin vergilendirilmesi açısından da öyle.
Son söz belediye şirketlerini insanlar bu şirketler üzerinden yolsuzluk usulsüzlük yapsın devleti soysun diye kurdurmadık. Piyasayı regüle etsin, kamusal ihtiyaçları karşılasın, halka ucuz ve kaliteli mal ve hizmet sunumu gerçekleşsin, rekabet artsın. Verimlilik ve kalite yükselsin, katma değer oluşsun. İhalelerde rekabet artsın. Satışlarda bir alt nokta, alışlarda bir üst nokta oluşsun diye kurdurduk. Müteaahit karları kamuda kalsın, belde de sunulmayan hizmetler sunulmaya başlasın. İhtiyaç olan alanlarda faaliyetler ortaya çıksın, eğitimden tarıma belediye tarafından verilmesi istenilen destekler alternatif araçlar eliyle verilsin gibi onlarca doğru amaçla bu şirketleri kurdurduk. Elbette kar elde edilsin ve belediye finansmanına katkı sunulsun diye de kurdurduk. Nitelikli işgücü yerel yönetimlere sağlansın diye de. Allahın huzurunda da milletin huzurunda da kalbimiz, gönlümüz müsterih.
